Doanh nghiệp “lột xác” để thoát tiếng công xưởng gia công

Hiện hầu hết doanh nghiệp (DN) tại Việt Nam đều nóng lòng chờ đợi kết quả đàm phán với Mỹ để giảm thuế xuất khẩu hàng hóa vào thị trường này. Bởi vì, với mức thuế 46%, hàng hóa của Việt Nam vào Mỹ sẽ khó cạnh tranh với hàng hóa cùng loại đến từ các quốc gia, vùng lãnh thổ khác. Với Đồng Nai, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất, chiếm gần 33% tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh. Do đó, các DN đang hy vọng Chính phủ đàm phán giảm thuế với Mỹ thành công.

Trước những rủi ro về thuế quan, một số chuyên gia kinh tế cho rằng, đây là dịp để các DN Việt Nam tái cơ cấu và chuyển đổi từ gia công sang chủ động xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường và tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng. Như vậy, hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu sẽ giảm được khâu trung gian, giá trị sẽ tăng thêm. DN Việt từng bước “lột xác” và thoát dần khỏi việc trở thành công xưởng gia công chỉ hưởng một phần lợi nhỏ trong chuỗi sản xuất. Nhìn lại quá trình sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam trong nhiều thập niên qua, có nhiều sản phẩm của Việt Nam đã vươn lên tốp đầu thế giới về sản xuất, xuất khẩu như: gạo, cà phê, thủy sản, dệt may, giày dép, hồ tiêu, hạt điều, sản phẩm gỗ… Thế nhưng, các sản phẩm trên của Việt Nam xuất khẩu hầu hết phải qua nước thứ 3 hoặc gia công cho các thương hiệu lớn trên thế giới. Vì vậy, gạo, cà phê, hạt tiêu, thủy sản… Việt Nam xuất khẩu số lượng lớn nhưng giá lại rất thấp; trong khi chất lượng của các sản phẩm trên luôn được đánh giá cao.

Theo các chuyên gia, khó khăn sẽ là cơ hội để DN thay đổi, thích nghi và vươn ra toàn cầu, tránh lệ thuộc quá lớn vào một vài thị trường. Đồng thời, DN chú trọng hơn đến việc liên kết hình thành chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu mang tên thương hiệu Việt. Đơn cử, ngành dệt may, thay vì các DN phải chờ các đơn hàng từ đối tác nước ngoài, có thể tham gia hội chợ thương mại quốc tế để tìm khách hàng từ nhỏ đến lớn. Từng bước xây dựng mô hình bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng hoặc thành lập các chuỗi cửa hàng tại những quốc gia đang có nhu cầu lớn về sản phẩm dệt may. Thực hiện được việc này, DN sẽ kiểm soát được lợi nhuận, hiểu được người tiêu dùng, phát triển sản phẩm phù hợp và xây dựng giá trị thương hiệu.   

Khánh Minh