EU nới lỏng quy định xanh trong ngắn hạn
Tại Hội nghị giao ban xúc tiến thương mại tháng 2/2025 vừa qua, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Bỉ và EU thông tin, trước những diễn biến mới của thị trường, giai đoạn 2024 – 2029, EU đã có những thay đổi căn bản về quan điểm chính sách xanh và sử dụng các công cụ '‘mềm dẻo’' hơn để thay đổi hành vi của doanh nghiệp. Hiện tại, Chương trình thỏa thuận xanh châu Âu, với rất nhiều yêu cầu cao về môi trường và phát triển bền vững đã dần chuyển sang những chính sách '‘nhẹ nhàng hơn’'.
Dự kiến EU sẽ thực hiện các chương trình tổng thể, như: Tập trung vào đơn giản hóa thủ tục hành chính, thủ tục thuế quan, phát triển xanh theo năng lực của doanh nghiệp, thay cho cách áp dụng '‘cứng nhắc’'.
Theo đó, doanh nghiệp Việt Nam có thể hưởng lợi từ việc thay đổi thời hạn áp dụng EUDR (Quy định chống phá rừng) đến tháng 12/2025; rà soát lại CBAM (Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon) đưa số lượng doanh nghiệp dự kiến bị ảnh hưởng xuống còn 20%.
EU là thị trường xuất khẩu rất quan trọng và chiếm tỷ trọng lớn thứ 2 trong tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành dệt may của Việt Nam. Từ khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực, thị phần của Việt Nam trong tổng nhập khẩu dệt may của EU từ ngoài khối đã tăng từ 3,3% lên 4,3%. Việt Nam đã vươn lên vị trí thứ 6 trong danh sách các nhà cung cấp hàng dệt may lớn nhất vào EU sau Trung Quốc, Bangladesh, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ và Pakistan.
Khẩn trương đáp ứng quy định
Dù EU có xu hướng '‘mềm hóa’' và kéo dài lộ trình thực hiện chính sách xanh, tuy nhiên các chuyên gia vẫn khuyến cáo, những biện pháp này chỉ mang tính chất tạm thời. Trong dài hạn, chính sách xanh sẽ tiếp tục được EU triển khai thực hiện. Do đó, việc đáp ứng các tiêu chuẩn, quy định xanh là cần thiết với các doanh nghiệp dệt may trong nước.
Doanh nghiệp dệt may được khuyến cáo đẩy nhanh tiến độ đáp ứng các quy định xanh tại EU nhằm giữ vững và mở rộng thị phần. Ảnh: Nguyễn Huyền
Mặt khác, trong bối cảnh EU đang thúc đẩy đàm phán hiệp định thương mại tự do với nhiều nước khác, nếu doanh nghiệp Việt Nam không tăng cường xúc tiến thương mại, chiếm lĩnh thị trường thì chỉ 1, 2 năm tới sẽ chịu áp lực cạnh tranh rất lớn đến từ các nước có thỏa thuận thương mại với EU. “Rất nhiều hiệp định thương mại tự do sẽ được EU kết thúc đàm phán dự kiến trong năm nay và năm sau”, đại diện Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và EU nói.
Xu hướng bảo hộ gia tăng ở nhiều thị trường, trong đó có EU. Nếu doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu hàng hóa thiếu kiểm soát hay gian lận thương mại, chuyển khẩu các mặt hàng từ các nước EU đang hạn chế thương mại, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu.
Như vậy có thể thấy, sự điều chỉnh chính sách của EU thực ra là các biện pháp tạm thời, sẽ không có gì đảm bảo EU sẽ không quay lại áp dụng các biện pháp về môi trường. Doanh nghiệp Việt Nam nên tranh thủ thời gian này để thực hiện các quy định của EU.
Theo phòng xuất nhập khẩu - Bộ côn thương