Công ty cổ phần May xuất khẩu Hà Bắc là doanh nghiệp sản xuất hàng may mặc có trụ sở tại phường Hồng Thái (thị xã Việt Yên). Từ cuối năm 2024, doanh nghiệp ký kết nhiều đơn hàng mới nên có nhu cầu tuyển khoảng 500 công nhân may. Để bảo đảm kế hoạch sản xuất, ngay từ đầu năm nay, doanh nghiệp đã treo 5 pano khổ lớn thông báo tuyển dụng tại cổng công ty và một số khu vực lân cận; đồng thời đăng tải thông tin tuyển lao động trên các trang mạng xã hội. Nhân viên bộ phận nhân sự còn tỏa đi nhiều nơi, nhất là ở các khu dân cư, chợ để dán tờ rơi tìm lao động nhưng khó tuyển đủ.
Bà Nguyễn Thị Thanh, Trưởng Phòng Tổ chức - Hành chính của Công ty cho biết: Ngoài chế độ lương, thưởng hấp dẫn, bảo đảm thu nhập tối thiểu là 7,2 triệu đồng/người/tháng, Công ty có chính sách khuyến khích trả 6 triệu đồng cho một công nhân mới (chi trong 3 tháng đầu sau khi ký hợp đồng); công nhân trong giai đoạn học việc được hỗ trợ 2,2 triệu đồng/15 ngày; có xe đưa đón tại các huyện: Lạng Giang, Tân Yên, Yên Thế, Lục Nam và tỉnh Lạng Sơn. Tuy vậy, doanh nghiệp vẫn "mỏi mắt" tìm lao động khi số lượng người ứng tuyển rất ít. Việc thiếu nhân công như hiện nay ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất của Công ty, nhất là tiến độ giao hàng với đối tác.
Để đáp ứng nhu cầu nhân lực cho việc mở rộng quy mô sản xuất, hiện Công ty trách nhiệm hữu hạn Pearl Global Việt Nam, Cụm công nghiệp Dĩnh Trì (thành phố Bắc Giang) đang có nhu cầu tuyển 600 công nhân; trong đó cần gấp 150 người đi làm trong tháng 3. Doanh nghiệp đăng ký tuyển dụng với Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh để tạo cầu nối giúp lao động ở nhiều địa bàn khác nhau dễ dàng ứng tuyển. Đồng thời kêu gọi người lao động đã gắn bó nhiều năm với Công ty mời gọi người thân, bạn bè của mình vào ứng tuyển. Qua kênh nội bộ này, khi giới thiệu được một người đến làm việc trong 3 tháng, người giới thiệu sẽ được thưởng 5 triệu đồng. Công nhân mới nếu là thợ may “cứng” sẽ được thưởng đầu vào mức từ 5-10 triệu đồng/người; người chưa biết nghề được thưởng mức 2 triệu đồng/người.
Chị Phan Thị Minh Hương, phụ trách bộ phận tuyển dụng công ty cho hay: “Chúng tôi đã phối hợp với chính quyền địa bàn đứng chân và một số vùng lân cận để phát tờ rơi và tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh về nhu cầu, chính sách tuyển dụng của doanh nghiệp song số người đến nộp hồ sơ mới đạt 30% so với tổng nhu cầu”.
Quan tâm cải thiện môi trường làm việc
Toàn tỉnh hiện có khoảng 10 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, tạo việc làm cho hơn 340 nghìn lao động. Trong đó có hơn 100 doanh nghiệp lĩnh vực may mặc với tổng số lao động hơn 70 nghìn người và nhiều cơ sở nhỏ lẻ lĩnh vực này. Cơ quan chuyên môn đánh giá, sau thời điểm dịch Covid-19 được kiểm soát, kinh tế phục hồi, đơn hàng của doanh nghiệp dệt may tương đối dồi dào. Vì vậy, nhu cầu tuyển dụng lao động luôn ở mức cao.
Tổng hợp của Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, năm 2025, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh có nhu cầu tuyển gần 110 nghìn lao động; trong đó, nhóm ngành dệt may cần gần 20%, xếp thứ hai sau ngành điện, điện tử. Một số công ty có nhu cầu tuyển dụng lớn như: Công ty trách nhiệm hữu hạn Crystal Martin Việt Nam (6 nghìn người); Công ty cổ phần Tổng Công ty May Bắc Giang BGG 500 người; Công ty trách nhiệm hữu hạn Onechang Vina (200 người)...
Lý giải về tình trạng thiếu nhân lực ngành may hiện nay, ông Nguyễn Văn Hưng, Chủ tịch Hiệp hội Cung ứng nhân lực và việc làm tỉnh cho rằng, thời gian gần đây, khi lao động ở lĩnh vực này có tay nghề vững, họ có xu hướng tự tách riêng để thành lập các tổ, nhóm sản xuất nhận may gia công ở nhà để tận dụng nguồn lao động nhàn rỗi ở địa phương. Trong cơ cấu ngành nghề, ngành may được cho là hạn chế về môi trường làm việc, nhất là thời gian đào tạo. Với từng công đoạn, trung bình thời gian đào tạo một công nhân may có thể làm việc theo dây chuyền từ 3 tuần đến 1,5 tháng. Trong khi đó, đối với ngành điện tử, áp lực học nghề không cao, chỉ trong 1 tuần có thể làm việc ngay.
Dự báo năm 2025, việc tuyển dụng lao động càng khó khăn trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt nguồn cung giữa các ngành và địa bàn. Để giải quyết tình thế trước mắt, doanh nghiệp cần đầu tư các trang thiết bị hiện đại để tiết kiệm nhân công song vẫn bảo đảm năng suất lao động; bố trí, sắp xếp lại dây chuyền nhằm tối ưu hóa từng bộ phận. Đồng thời quan tâm cải thiện môi trường làm việc, chăm lo đời sống công nhân để giữ chân lao động.
Thời gian gần đây, một trong những giải pháp được các doanh nghiệp may áp dụng là tuyển dụng lao động gắn với đào tạo tại chỗ. Chị Lăng Thị Hường, công nhân Công ty trách nhiệm hữu hạn Crystal Martin Việt Nam chia sẻ: “Chưa đầy 1 tháng học nghề, tôi có thể tự đứng máy, thao tác chuyền, thích nghi nhanh với môi trường làm việc ở đây. Chúng tôi vừa được học để biết nghề lại vừa được hỗ trợ tiền ăn, có xe đưa đón”.
Theo bà Phạm Thị Thanh Vân, Trưởng Phòng Tuyển dụng công ty, doanh nghiệp bố trí khu vực đào tạo riêng, phân công các tổ trưởng tổ sản xuất hướng dẫn vận hành thiết bị may, các thao tác từ cơ bản đến khó hơn cho công nhân, nhất là kỹ thuật may theo sản phẩm cụ thể mà Công ty đang sản xuất. Giải pháp này giúp doanh nghiệp chủ động được nguồn nhân lực, tiết kiệm thời gian, chi phí đào tạo, hướng dẫn người lao động làm quen với công việc. Trong quá trình dạy nghề, Công ty lồng ghép phổ biến nội quy, kỷ luật lao động.
Để hỗ trợ, giảm áp lực về tuyển dụng lao động cho doanh nghiệp ngành may, ông Trần Văn Hà, Phó Giám đốc Sở Nội vụ cho biết, đơn vị sẽ chủ động rà soát, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu với UBND tỉnh quy hoạch hệ thống các trường nghề để nâng cao năng lực đào tạo; tăng cường hoạt động liên kết với doanh nghiệp đào tạo theo địa chỉ, đào tạo tại chỗ để cung ứng lao động phù hợp với nhu cầu thị trường. Chỉ đạo Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh tổ chức các phiên giao dịch việc làm chuyên đề, cung ứng kịp thời nhân lực cho doanh nghiệp may. Về phía doanh nghiệp cần tự điều chỉnh các yêu cầu tuyển dụng sao cho phù hợp, tạo cơ hội việc làm bình đẳng cho lao động theo giới tính, nhóm tuổi.